Baten en lasten en toelichting

4A Algemene uitkering

Tabel afwijkingen

Toelichting afwijkingen

Corona compensatie

Continuïteit van zorg  € 84.000:
Meerkosten jeugd en wmo € 47 miljoen in 2021. Voor jeugd € 26,2 miljoen en voor wmo 2015 € 20,8 miljoen. Ook komt er een regeling voor deze meerkosten in 2022.

Lokaal cultuuraanbod  € 60.000:
Dit betreft een eenmalig compensatie van € 41,6 miljoen in 2021. Dit komt bovenop de € 50 miljoen die eerder aan gemeenten is verstrekt over de eerste helft van 2021 voor de instandhouding van de lokale en regionale cultuur.

Inkomstenderving gemeenten 2020 (DU) (Covid-19) € 241.000:
De compensatie vindt plaats op basis van het verschil tussen begrote en gerealiseerde inkomsten, waarbij eventuele meevallers ten opzichte van de begroting worden gesaldeerd met de derving. Gemeenten ontvangen geen compensatie voor gemiste inkomsten indien dit voortkomt uit eigen beleid. Vooruitlopend op deze afrekening hebben gemeenten in 2020 een voorschot ontvangen van in totaal € 245 miljoen. Gemeenten hoeven een eventueel teveel ontvangen voorschot niet terug te betalen. Voor 282 gemeenten wordt de compensatie over 2020 nu volledig afgerond.
Voor 48 gemeenten is op dit moment sprake van gedeeltelijke compensatie. Dit heeft ook betrekking op Renkum met betrekking tot de toeristenbelasting. Omdat wij hiervoor al een voorschot hebben ontvangen verwacht ik dat deze nihil of gering zal zijn. Hiervoor is informatie nodig van de Connectie.
Voor 25 gemeenten kan de reële compensatie op dit moment nog niet worden bepaald. De compensatie van deze gemeenten vindt op een later moment plaats. Voor jaar 2021 wordt ook een compensatie in het vooruitzicht gesteld, af te rekenen in 2022.

Participatie: Sociale Werkbedrijven € 50.000:
Eerder heeft het kabinet de gemeenten, voor de periode van 1 maart tot 31 december 2020, € 140 miljoen verstrekt voor het opvangen van de exploitatietekorten van de Sociale Werkbedrijven. Het kabinet stelt voor ditzelfde doel aanvullend € 45 miljoen beschikbaar voor de periode van 1 januari 2021 tot 1 oktober 2021. Het bedrag is toegevoegd aan de integratie-uitkering Participatie, via een verhoging van de Rijksbijdrage Wsw. In de septembercirculaire 2021 was reeds een bedrag van € 35 miljoen aangekondigd. Daar is de gereserveerde € 10 miljoen, waarover ook wordt gesproken in de septembercirculaire 2021, aan toegevoegd. Hiermee is ook het laatste gedeelte van de aangekondigde steun verleend.

Voor het overzicht van de inzet van dit totaalbedrag verwijzen we u naar paragraaf 5 Bedrijfsvoering, onderdeel Verantwoording Corona.

Taakmutaties

Jeugdhulp € 29.000:
Subsidieregeling continuïteit cruciale jeugdzorg. In mei 2019 hebben de VNG en het Rijk hiervoor afspraken gemaakt over de inrichting van een subsidieregeling. Op de begroting van het ministerie van VWS is toen € 20 miljoen beschikbaar gesteld. Via de subsidieregeling kunnen aanbieders van cruciale jeugdhulp tijdelijke liquiditeitssteun ontvangen indien dit noodzakelijk is om continuïteit van zorg te garanderen. Er is afgesproken dat de middelen aan het eind van 2021 worden toegevoegd aan het gemeentefonds. Momenteel is nog € 18,9 miljoen beschikbaar in de subsidieregeling continuïteit cruciale jeugdzorg. Het restant van € 1,1 wordt op een later moment toegevoegd.

Versterking dienstverlening gemeenten: parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag (POK)  € 155.000:

De rijksoverheid geeft aan dat naast de hersteloperatie voor getroffen ouders en kinderen, er ook maatregelen nodig zijn die structureel tot brede verbeteringen in beleid en uitvoering moeten leiden. Onderdeel hiervan is het versterken van de dienstverlening bij alle onderdelen van de overheid, waaronder de gemeenten. Het kabinet heeft besloten voor het versterken van de dienstverlening bij gemeenten en het extra ondersteunen van mensen in kwetsbare posities voor de periode tot en met 2027 € 150 miljoen per jaar beschikbaar te stellen via diverse geldstromen. Vanaf 2021 is de compensatie in het gemeentefonds € 109 miljoen. Dit bedrag bestaat uit de volgende onderdelen:

• Robuust rechtsbeschermingssysteem;
• Systeemleren;
• Versterking ondersteuning wijkteams;
• Impuls integraal werken.

Kwaliteitsborging bouw- en woningtoezicht € 16.000:
Op 1 juli 2022 treedt naar verwachting de nieuwe Wet kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen in werking. De wet gaat gefaseerd in. Er wordt gestart met de eenvoudigere bouwprojecten, daarna volgen eventueel de meer complexere projecten. De Wkb heeft als doel de bouwkwaliteit en het bouwtoezicht te verbeteren door inschakeling van private kwaliteitsborgers. Deze taken vervallen hiermee bij gemeenten die overigens wel het bevoegd gezag blijven houden. Tegelijkertijd wijzigen bepaalde taken en krijgen gemeenten er extra taken bij. Voor de noodzakelijke voorbereidingen die de gemeenten nog moeten treffen tot de inwerkingtreding van de Wkb ontvangen gemeenten in 2021 een initiële bijdrage van € 10 miljoen.

Inburgering

Informatievoorziening in voorbereiding op het nieuwe inburgeringsstelsel € 17.000:
Aan de integratie-uitkering Inburgering wordt voor 2021 € 6,008 miljoen toegevoegd voor de kosten die gemeenten maken voor informatievoorziening in voorbereiding op het nieuwe inburgeringsstelsel (Veranderopgave Inburgering; VOI). In het bestuurlijk overleg van oktober 2021 zijn tussen het ministerie van SZW en de VNG afspraken bekrachtigd over de incidentele vergoeding die gemeenten ontvangen voor de kosten die zij maken voor de ICT-voorzieningen die gereed moeten zijn op 1 januari 2022. Het betreft hier de kosten die gemeenten maken voor de ontwikkeling naar het zogenoemde Plateau 1 van de informatievoorziening. De middelen worden beschikbaar gesteld voor het inrichten van hun eigen ICT-landschap en de bijbehorende werkzaamheden zoals het opleiden van medewerkers, het aanpassen van werkprocessen en de noodzakelijke aanpassing of aanschaf van een softwaresysteem.

Einde lening inburgeringsplichtig € 5.000:
In het bestuurlijk overleg van april 2020 zijn tussen het ministerie van SZW en de VNG afspraken gemaakt over het ondersteunen van de zogenaamde Einde lening inburgeringsplichtig (ELIPs). Dit zijn inburgeraars die hun lening voor de inburgering (vrijwel) volledig hebben uitgeput, maar nog steeds inburgeringsplichtig zijn. Gemeenten zullen inburgeraars die tot deze doelgroep behoren begeleiden. Gemeenten gaan zelf over de wijze van invulling van de begeleiding. Via een decentralisatie-uitkering worden middelen aan gemeenten beschikbaar gesteld voor begeleiding en het in een beperkt aantal gevallen financieel ondersteunen van ELIPs bij het betalen van extra cursusuren of examengelden.